Úrskurður nr. 83/2015
Þann 24. júní 2015 er kveðinn upp svohljóðandi
úrskurður nr. 83/2015
í stjórnsýslumáli nr. KNU15050006
Kæra […]
á ákvörðun
Útlendingastofnunar
I. Kröfur, kærufrestir og kæruheimild
Með stjórnsýslukæru, dags. 4. maí 2015, kærði […], fd. […], ríkisborgari [...] (hér eftir nefndur kærandi) ákvörðun Útlendingastofnunar, dags. 24. apríl 2015, að synja honum um hæli á Íslandi ásamt því að synja honum um dvalarleyfi á grundvelli 12. gr. f laga nr. 96/2002.
Kærandi krefst þess aðallega að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og að honum verði veitt staða flóttamanns skv. A-lið 1. gr. alþjóðasamnings um stöðu flóttamanna, sbr. 1. mgr. 44. gr. laga nr. 96/2002 um útlendinga. Til vara er þess krafist að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og kæranda verði veitt viðbótarvernd sbr. 2. mgr. 44. gr. útlendingalaga. Til þrautavara er þess krafist að kæranda verði veitt dvalarleyfi á Íslandi á grundvelli mannúðarsjónarmiða, sbr. 12. gr. f laga nr. 96/2002.
Fyrrgreind ákvörðun er kærð á grundvelli 1. mgr. 30. gr. laga nr. 96/2002 um útlendinga og barst kæran fyrir lok kærufrests, sbr. 3. mgr. 30. gr. sömu laga.
II. Málsatvik og málsmeðferð
Kærandi sótti um hæli hér á landi þann 20. janúar 2015 hjá lögreglunni á höfuðborgarsvæðinu. Kærandi var boðaður í viðtal hjá Útlendingastofnun þann 13. febrúar 2015 ásamt löglærðum talsmanni sínum. Með ákvörðun, dags. 24. apríl 2015, synjaði Útlendingastofnun umsókn kæranda um hæli ásamt því að synja honum um dvalarleyfi á grundvelli mannúðarsjónarmiða. Var sú ákvörðun kærð til kærunefndar útlendingamála við birtingu þann 4. maí 2015, en kærandi óskaði jafnframt eftir því að réttaráhrifum hinnar kærðu ákvörðunar yrði frestað. Með bréfi, dags. 20. maí 2015, féllst kærunefnd útlendingamála á kröfu kæranda um frestun réttaráhrifa.
Með tölvupósti, dags. 8. maí 2015, var löglærðum talsmanni kæranda veittur frestur til að leggja fram greinargerð í tilefni kærumálsins. Þann 19. maí 2015 barst kærunefnd útlendingamála greinargerð kæranda.
Þann 11. júní 2015 kom kærandi fyrir kærunefnd útlendingamála og gerði grein fyrir máli sínu, sbr. 5. mgr. 3. gr. b útlendingalaga.
Kæra þessi hefur hlotið hefðbundna málsmeðferð, gagnaöflun er lokið og er málið hér með tekið til úrskurðar.
III. Ákvörðun Útlendingastofnunar
Hjá Útlendingastofnun byggði kærandi kröfu sína um hæli hér á landi á því að hann sé á flótta frá [...] vegna ótta um líf sitt þar sem honum hafði borist hótanir um blóðhefndarmorð af hendi ákveðins manns. Útlendingastofnun mat framburð kæranda í heild trúverðugan.
Í umfjöllun Útlendingastofnunar um blóðhefnd kom m.a. fram að yfirvöld í [...] hafi sýnt aukna viðleitni til að veita fórnarlömbum blóðhefndardeilna fullnægjandi vernd. Á síðustu árum hafi verið lögð áhersla á að bregðast við blóðhefndardeilum […]. Var það mat stofnunarinnar að ekki væri um að ræða hefðbundna blóðhefndardeilu, þar sem ekkert morð hafi verið framið og kærandi hafi ekki orðið fyrir ofbeldi af hálfu fjölskyldunnar sem hann kveðst óttast. Var það og mat Útlendingastofnunar að kærandi ætti raunhæfa möguleika á að leita verndar hjá [...] yfirvöldum ef hann teldi lífi sínu ógnað.
Útlendingastofnun taldi að frásögn kæranda gæfi ekki tilefni til þess að ætla að aðstæður hans væru með þeim hætti sem greinir í 1. mgr. 44. gr. útlendingalaga né að um ofsóknir í skilningi 1. mgr. 44. gr. a sömu laga væri að ræða enda hafi umsækjandi sjálfur ekki orðið fyrir áreiti og einungis borist fregnir af hótunum í gegnum ættingja og vini. Útlendingastofnun taldi ástæður hinna meintu ofsókna er kærandi nefndi ekki verða raktar til þeirra atriða er greinir í 1. mgr. 44. gr. útlendingalaga. Jafnframt taldi Útlendingastofnun aðstæður kæranda ekki vera með þeim hætti sem greinir í 2. mgr. 44. gr. sömu laga.
Varðandi kröfu kæranda um dvalarleyfi á grundvelli 12. gr. f segir í ákvörðun Útlendingastofnunar að ekki verði talið að kærandi sé í þeirri aðstöðu í [...] að hann eigi á hættu að verða fyrir ómannúðlegri eða vanvirðandi meðferð, eða að aðstæður í heimalandi hans séu að öðru leyti slíkar að þær réttlæti veitingu dvalarleyfis með vísan til mannúðarsjónarmiða eða sérstakra tengsla hans við Ísland.
Að lokum var kæranda vísað frá landinu á grundvelli c-liðar 1. mgr. 18. gr. útlendingalaga. Útlendingastofnun ákvað að kæra frestaði ekki framkvæmd ákvörðunar hennar með vísan til c-liðar 1. mgr. 32. gr. útlendingalaga.
IV. Málsástæður og rök kæranda
Í greinargerð kveður kærandi að […] hafi lent í slagsmálum við dreng á skólalóðinni í borginni […]. Nokkrum dögum síðar, þann […], þegar kærandi hafi komið til að sækja […] í skólann hafi […] aftur verið í slagsmálum við þann sama dreng. Frændi þess drengs, […], hafi þá einnig verið á skólalóðinni og hafi komið til átaka á milli kæranda og þess manns. Kærandi kveðst hafa slasast mikið í áflogunum og hafi þurft að vera á spítala í tæpan mánuð eftir þau. Kærandi kveðst hafa kært árásina til lögreglu en eftir að lögregla hafi talað við […] hafi hún ekki trúað kæranda og sagt að þeir yrðu að útkljá sínar deilur sjálfir. Kærandi kveðst hafa beðið í hálft ár áður en hann hafi hefnt sín á […] með aðstoð […], þann […]. Hafi kærandi þá talið að nú væru þeir jafnir samkvæmt [...] og því hafi hann sent sáttasemjara til […]. […] hafi ekki viljað sættir og sáttasemjarinn hafi því fært kæranda þau skilaboð að […] vildi kæranda feigan. Kærandi kveður að hann hafi flúið frá […] til […] vegna slagsmálanna við […] og að hann hafi verið búsettur þar síðan. Kærandi kveðst hafa reynt árangurslaust í fjögur ár að leita sátta og því þurfi hann vernd. Kærandi kvað ætt […] vera mjög sterka í samfélaginu en vissi ekki hvort ættin hefði einhver tengsl við stjórnvöld.
Kærandi kveðst hafa dvalið hjá […] sínum í […] í tvo mánuði áður en hann kom til Íslands. Hann kveðst ekki hafa þorað að sækja um hæli þar vegna þess að hann hefði frétt að […], sem sé núna búsettur […], hafi vitað að kærandi væri í […].
Í greinargerð kemur fram að Útlendingastofnun hafi fjallað sérstaklega um það í ákvörðun sinni að ekki sé um að ræða hefðbundna blóðhefndardeilu og að hótanir þær sem kærandi hefur greint frá hefðu ekki borist kæranda beint heldur í gegnum sáttasemjara. Þó sé ljóst að kærandi og fyrrgreindur […] telja sig eiga í slíkri deilu. Er á því byggt að hvergi komi fram í gögnum um blóðhefndardeilur að það sé skilyrði fyrir slíkri deilu að morð þurfi að hafa átt sér stað eða einstaklingur þurfi að hafa verið innilokaður til þess að um blóðhefndardeilu geti verið að ræða. Í greinargerðinni segir ennfremur að það sé algengt að hótanir um líflát og líkamsmeiðingar séu ekki settar fram augliti til auglits heldur séu þær settar fram í gegnum sáttanefnd eða sérstakan sáttasemjara sem sér um að koma þeim til skila. Þessi aðferð eigi sér stoð í [...]. Því verði ekki annað séð en að skilyrðinu um ofsóknir sé fullnægt þar sem lífi og frelsi kæranda var ógnað.
Í greinargerð er á því byggt að kærandi og fjölskylda hans teljist vera aðilar tiltekins þjóðfélagshóps skv. flóttamannasamningnum og er vísað í leiðbeiningar Flóttamannastofnunar Sameinuðu þjóðanna frá 2006 um blóðhefnd því til stuðnings. Þá kemur fram að skv. 33. gr. flóttamannasamningsins teljist það ávallt ofsóknir sé lífi eða frelsi ógnað vegna kynþáttar, trúarbragða, stjórnmálaskoðana eða fyrir að tilheyra ákveðnum þjóðfélagshópi. Með hliðsjón af ofangreindu er því vísað á bug að ástæður hinna meintu ofsókna verði ekki raktar til m.a. aðildar að tilteknum þjóðfélagshópi. Þá er á því byggt að enginn vafi leiki á því að skilyrði um ofsóknir í 1.mgr. 44.gr. a útlendingalaga sé fullnægt þar sem lífi og frelsi kæranda var ógnað með þeim hótunum sem lýst var í greinargerð.
Í greinargerð segir ennfremur að þrátt fyrir viðleitni stjórnvalda í [...] til framfara á síðustu árum þá sé [...] fátækt land þar sem ríki mikil spilling, m.a. vegna hins veikburða réttarkerfis landsins. Ekki sé hægt að ætlast til þess að kærandi geti leitað ásjár [...] yfirvalda og hlotið þar fullnægjandi vernd eingöngu á grundvelli þess að refsirammi brota tengdum blóðhefnd hafi verið hækkaður sem og að gefnar hafi verið út nýjar leiðbeiningarreglur til lögreglu og saksóknara þegar enn ríki mikil spilling í réttarkerfinu sjálfu. Þrátt fyrir þungar refsingar þá eigi blóðhefndarmorð sér enn stað að hluta til vegna tilhneigingar dómstóla til að dæma gerendur til vægari refsingar en lagaramminn segir til um. Því sé ljóst að réttarkerfi [...] sé ekki eins skilvirkt og Útlendingastofnun byggi á.
Þá er á því byggt í greinargerð að með því að senda kæranda til [...] sé brotið gegn meginreglu þjóðarréttar um „non refoulment“, sbr. 1. mgr. 45. gr. útlendingalaga, auk þess sem að slík ákvörðun bryti gegn 1. mgr. 68. gr. stjórnarskrárinnar, 2. og 3. gr. mannréttindasáttmála Evrópu, 6. og 7. gr. alþjóðasamnings um borgaraleg og stjórnmálaleg réttindi og 33. gr. flóttamannasamnings Sameinuðu þjóðanna. Því er þess krafist að kæranda verði veitt staða flóttamanns á grundvelli A-liðar 1. gr. flóttamannasamningsins, sbr. 1. mgr. 44. gr. útlendingalaga.
Í greinargerð kæranda er loks á því byggt að sé 2. mgr. 44. gr. útlendingalaga skoðuð ásamt þeim lögskýringargögnum sem henni fylgja, auk tilskipunar Evrópusambandsins nr. 2004/83/EB, um lágmarksskilyrði til að ríkisborgarar þriðju landa eða ríkisfangslausir einstaklingar teljist flóttamenn eða einstaklingar sem að öðru leyti þarfnast alþjóðlegrar verndar og um inntak slíkrar verndar, sé ljóst að kærandi uppfyllir öll skilyrði þess að hljóta viðbótarvernd. Kærandi sé í raunverulegri hættu á að verða fyrir ómannúðlegri eða vanvirðandi meðferð af hálfu tiltekins einstaklings sem hafi hótað honum.
Kærandi kveður flutning innanlands ómögulegan þar sem það muni fréttast fljótt ef hann myndi flytja sig til og hann myndi finnast. [...] og því ekki sjálfgefið að unnt sé að láta sig hverfa og lifa í friði án afskipta hótunarmanna sinna. Kærandi kveður mikilvægt að hafa þetta í huga þegar aðstæður hans eru metnar í tengslum við möguleika hans til flutnings innanlands.
Varðandi varakröfu kæranda um dvalarleyfi á grundvelli 12. gr. f útlendingalaga segir að skilyrði þess ákvæðis séu uppfyllt þar sem að ljóst sé að stjórnvöld í [...], fyrst og fremst lögreglan, vilji eða geti ekki veitt þegnum sínum vernd gegn ofbeldisbrotum eða glæpum.
VI. Niðurstaða kærunefndar útlendingamála
Lagarammi
Í máli þessu gilda ákvæði laga nr. 96/2002 um útlendinga, reglugerð nr. 53/2003 um útlendinga með áorðnum breytingum, stjórnarskrá lýðveldisins Íslands nr. 33/1944 og mannréttindasáttmáli Evrópu, sbr. lög nr. 62/1994. Jafnframt ber að líta til ákvæða alþjóðasamnings um stöðu flóttamanna frá 1951, ásamt viðauka við samninginn frá 1967, og annarra alþjóðlegra skuldbindinga Íslands á sviði mannréttinda eftir því sem tilefni er til.
Auðkenni
Í ákvörðun Útlendingastofnunar kemur fram að þegar kærandi sótti um hæli á Íslandi hafi hann framvísað [...] vegabréfi. Telur kærunefndin því ljóst að kærandi sé [...] ríkisborgari.
Landaupplýsingar og blóðhefndardeilur í [...]
[...] er lýðræðisríki með [...] íbúa og eru mannréttindi almennt virt af stjórnvöldum þar í landi. [...].
Kærunefnd útlendingamála hefur m.a. skoðað skýrslu [...], skýrslu Flóttamannastofnunar Sameinuðu þjóðanna um réttarstöðu þeirra sem sækja um hæli á grundvelli blóðhefndar (UNHCR position on claims for refugee status undert he 1951 Convention relating to the Status of Refugees based on a fear of persecution due to an individual‘s membership of a family or clan engaged in a blood feud. UNHCR, 17. mars 2006) og [...].
Í ofangreindum gögnum kemur fram að [...] stjórnvöld hafi tekið mikilvæg skref til að auka vernd borgara sinna vegna blóðhefndardeilna, t.d. hafi verið gerðar ýmsar stefnubreytingar í þessum málum og sérstök ákvæði verið sett í refsilöggjöf landsins sem refsa fyrir blóðhefndarmorð sem og önnur brot tengd blóðhefnd. Í kjölfarið hafi fjöldi morða og fjölskyldna sem lifa í einangrun vegna blóðhefnda farið fækkandi. Þrátt fyrir að tilfellum fari fækkandi eru stjórnvöld enn ötul við að ákæra gerendur og aðstoða fjölskyldur og þolendur blóðhefndardeilna. Þá hafa stjórnvöld gripið til aðgerða gegn einstaklingum sem selja fölsuð vottorð um blóðhefndardeilur.
a. Aðalkrafa kæranda
Kærandi krefst þess aðallega að hin kærða ákvörðun verði felld úr gildi og breytt á þann veg að kærandi fái réttarstöðu flóttamanns skv. A-lið 1. gr. alþjóðasamnings um stöðu flóttamanna, sbr. 1. mgr. 44. gr. útlendingalaga.
Ákvæði 1. mgr. 44. gr. útlendingalaga
Til að teljast flóttamaður hér á landi þarf kærandi að sýna fram á að aðstæður hans séu slíkar að þær falli undir 1. mgr. 44. gr. útlendingalaga, sbr. flóttamannasamning Sameinuðu þjóðanna, eða 2. mgr. 44. gr. sömu laga. Kærandi byggir kröfu sína á að hann þurfi vernd hér á landi á grundvelli þess að annars verði lífi hans stefnt í hættu vegna blóðhefndardeilu í heimalandi sínu. Kærandi segir [...] yfirvöld hvorki vilja né geta veitt honum fullnægjandi vernd.
Í 1. mgr. 44. gr. laga nr. 96/2002 um útlendinga, sem byggir á A-lið 1. gr. flóttamannasamningsins, segir:
Flóttamaður samkvæmt lögum þessum telst vera útlendingur sem er utan heimalands síns af ástæðuríkum ótta við að vera ofsóttur vegna kynþáttar, trúarbragða, þjóðernis, aðildar að tilteknum þjóðfélagshópi eða vegna stjórnmálaskoðana og getur ekki, eða vill ekki, vegna slíks ótta færa sér í nyt vernd þess lands; eða sá sem er ríkisfangslaus og er utan þess lands þar sem hann áður hafði reglulegt aðsetur vegna slíkra atburða og getur ekki, eða vill ekki, vegna slíks ótta hverfa aftur þangað, sbr. A-lið 1. gr. alþjóðasamnings um stöðu flóttamanna frá 28. júlí 1951 og viðauka við samninginn frá 31. janúar 1967. Um skilyrði þess að teljast flóttamaður er frekar mælt í 44. gr. a.
Almennt ber að telja ótta umsækjanda ástæðuríkan ef hann getur á hæfilegu skýran hátt sýnt fram á að áframhaldandi dvöl í heimalandi sé honum óbærileg af ástæðum sem tilgreindar eru í ákvæðinu, eða yrði óbærileg af sömu ástæðum ef hann sneri aftur. Þessi sjónarmið þurfa jafnframt ekki endilega að byggjast á persónulegri reynslu umsækjanda, heldur geta ofsóknir sem vinir hans eða ættingjar eða aðrir sem tilheyra sama þjóðfélagshópi hafa orðið fyrir, gefið til kynna að ótti hans við að verða fyrr eða síðar fórnarlamb ofsókna sé ástæðuríkur.
Í 44. gr. a útlendingalaga eru sett fram viðmið um það hvað felist í hugtakinu ofsóknir, á hvaða grundvelli ofsóknir geta byggt og hvaða aðilar geta verið valdir að þeim. Í 1. mgr. ákvæðisins segir:
Til þess að um sé að ræða ofsóknir skv. 1. mgr. 44. gr. verður að vera um að ræða athafnir sem í eðli sínu, eða vegna þess að þær eru endurteknar, fela í sér alvarleg brot á grundvallarmannréttindum, einkum ófrávíkjanlegum grundvallarmannréttindum á borð við réttinn til lífs og bann við pyndingum eða ómannúðlegri eða vanvirðandi meðferð eða refsingu, bann við þrældómi og þrælkun og bann við refsingum án laga. Sama á við um samansafn athafna, þ.m.t. ólögmæta mismunun, sem hafa eða geta haft sömu eða sambærileg áhrif á einstakling.
Í 3. mgr. 44. gr. a eru taldir upp þeir aðilar sem geta verið valdir að ofsóknum eða ómannúðlegri eða vanvirðandi meðferð. Þar segir að:
Þeir sem geta verið valdir að ofsóknum eða ómannúðlegri eða vanvirðandi meðferð eru:
a. ríkið,
b. hópar eða samtök sem stjórna ríkinu eða verulegum hluta landsvæðis þess, og
c. aðrir aðilar, sem ekki fara með ríkisvald, ef sýnt er fram á að ríkið eða hópar eða samtök skv. b-lið þessarar málsgreinar, þar með talið alþjóðastofnanir, geti ekki eða vilji ekki veita vernd gegn ofsóknum eða meðferð sem fellur undir 2. mgr. 44. gr., m.a. með því að ákæra og refsa fyrir athafnir sem fela í sér ofsóknir.
Þótt fallist sé á að einstaklingur í þessari aðstöðu skuli njóta vafans upp að ákveðnu marki, verður kærandi a.m.k. að sýna fram á að einhverjar líkur séu á að hans bíði ofsóknir í [...]. Samkvæmt meginreglum um túlkun flóttamannahugtaksins sem fram koma í handbók Flóttamannastofnunar Sameinuðu þjóðanna, er m.a. miðað við það að viðkomandi þurfi almennt að sýna fram á að góðar ástæður liggi til grundvallar ótta við ofsóknir og að hugarástand flóttamannsins skipti ekki eitt máli heldur verði yfirlýsing hans einnig að fá stuðning í hlutlægum og staðreynanlegum aðstæðum (Handbók um réttarstöðu flóttamanna. Um málsmeðferð og skilyrði samkvæmt flóttamannasamningnum frá 1951 og bókun frá 1967 um réttarstöðu flóttamanna. Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna, Reykjavík 2008).
Kærunefndin fellst á það sjónarmið kæranda að meðlimir fjölskyldu sem blóðhefnd beinist að geti talist vera sérstakur þjóðfélagshópur í skilningi d-liðar 2. mgr. 44. gr. a. Sá skilningur er í samræmi við leiðbeiningar frá Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna frá maí 2006 (UNHCR Position on Claims for Refugee Status Under the 1951 Convention relating to the Status of Refugees based on a Fear of Persecution Due to an Individual‘s Membership of a Family or Clan Engaged in a Blood Feud, 17. mars 2006).
Kærandi kveður upphaf deilunnar í heimalandi sínu mega rekja til þess hann lenti í áflogum við annan mann og hafi lotið í lægra haldi. Kærandi hafi síðan hefnt sín með aðstoð […] hálfu ári síðar. Ljóst er að engin frekari ofbeldisverk hafa verið framin í kjölfar þessa atviks, heldur hefur kærandi aðeins greint frá líflátshótunum eins manns í sinn garð. Ennfremur hefur kærandi ekki lagt fram nein gögn sem styðja við frásögn hans af þeirri atburðarás sem hann hefur lýst. Þá hefur kærandi sagt að sá aðili sem hótaði honum sé nú búsettur […]. Telur nefndin því að kærandi hafi ekki gert það sennilegt að hann hafi ástæðuríkan ótta um hefnd af hálfu þess aðila.
Kærandi hefur staðhæft að enga aðstoð sé að fá frá lögreglu og yfirvöldum í [...] þegar kemur að blóðhefndardeilum. Sú staðhæfing fær lítinn sem engan stuðning í þeim gögnum sem kærunefndin hefur skoðað við meðferð málsins en samkvæmt þeim virðast lögregla og yfirvöld í [...] hafa síðustu ár unnið að því að uppræta þann vanda sem fylgir blóðhefndardeilum í landinu ásamt því að bæta aðstoð við fórnarlömb slíkra deilna. Vísað er í þessu sambandi til skýrslu bresku landamærastofnunarinnar um blóðhefndardeilur [...] og skýrslu [...] um ástæður hælisumsókna [...] ríkisborgara í [...]. Í fyrrnefndum skýrslum sem kærunefndin hefur farið yfir kemur fram að mikil spilling hafi verið ríkjandi í réttarkerfi [...], þ.e. innan lögreglu, ákæruvalds og dómstóla. Stjórnvöld hafi þó leitað ýmissa leiða til þess að uppræta þessu spillingu og hafi þó nokkuð áunnist í þeim málum.
Kærandi hefur ekki borið fyrir sig að hafa sætt ofsóknum eða áreiti af hendi [...] yfirvalda. Almennt ferðafrelsi gildir að [...] lögum og hafa stjórnvöld almennt virt þann rétt fólks. Þá hefur Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna átt samstarf við [...] stjórnvöld að málefnum flóttamanna og einstaklinga sem snúa aftur til landsins [...]. Er það því mat kærunefndar að þó svo fallist væri á að kærandi ætti í raunverulegri og virkri blóðhefndardeilu í heimalandi sínu þá hafi hann raunhæfan möguleika á að leita sér ásjár stjórnvalda þar og að flytja sig til innanlands telji hann þess þörf. Styðja heimildir ekki þá staðhæfingu kæranda að [...] stjórnvöld skorti vilja eða getu til að veita kæranda fullnægjandi vernd óski hann eftir henni við þau. Að öllu framangreindu virtu telur kærunefndin því ljóst að kærandi uppfylli ekki skilyrði 1. mgr. 44. gr. útlendingalaga fyrir veitingu stöðu flóttamanns.
b. Varakrafa kæranda
Til vara krefst kærandi þess að hinni kærðu ákvörðun verði breytt á þann hátt að honum verði veitt viðbótarvernd, sbr. 2. mgr. 44. gr. útlendingalaga.
Ákvæði 2. mgr. 44. gr. útlendingalaga
Í ákvæðinu er kveðið á um að flóttamaður samkvæmt útlendingalögum telst einnig útlendingur sem telst ekki flóttamaður samkvæmt ákvæði A-liðar 1. gr. alþjóðasamnings um stöðu flóttamanna ef raunhæf ástæða er til að ætla að hann eigi á hættu að sæta dauðarefsingu, pyndingum eða annarri ómannúðlegri eða vanvirðandi meðferð eða refsingu verði hann sendur aftur til heimalands. Er hér um að ræða svokallaða viðbótarvernd sem kom inn í útlendingalögin með lögum nr. 115/2010 um breytingar á útlendingalögum. Þeir sem teljast falla undir þessa málsgrein fá stöðu sína viðurkennda eftir málsmeðferðarreglum sem eru sambærilegar að öllu leyti við ákvörðun á því hvort um flóttamann skv. 1. mgr. 44. gr. laganna er að ræða.
Í ljósi þess sem að framan er rakið telur kærunefndin að aðstæður kæranda í heimalandi hans séu ekki þannig að þær falli undir ákvæði 2. mgr. 44. gr. laganna. Þá telur kærunefndin ekkert fram komið sem bendir til þess að hætt sé við því að kærandi sæti ómannúðlegri og/eða vanvirðandi meðferð við heimkomuna, sbr. 2. mgr. 44. og 1. mgr. 45 gr. laganna.
Að öllu framangreindu virtu er kröfu kæranda um að ákvörðun Útlendingastofnunar verði felld úr gildi og honum verði veitt viðbótarvernd hér á landi hafnað.
c. Þrautavarakrafa kæranda
Samkvæmt 12. gr. f er heimilt að veita útlendingi dvalarleyfi, þótt skilyrðum sé annars ekki fullnægt, ef rík mannúðarsjónarmið standa til þess eða vegna sérstakra tengsla útlendingsins við landið. Í 2. mgr. ákvæðisins kemur fram að veita má dvalarleyfi á grundvelli mannúðarsjónarmiða ef útlendingur getur sýnt fram á ríka þörf á vernd, t.d. af heilbrigðisástæðum, eða vegna erfiðra félagslegra aðstæðna viðkomandi eða erfiðra almennra aðstæðna í heimaríki eða í landi sem honum yrði vísað til eða vegna annarra atvika sem ekki má með réttu gera honum að bera ábyrgð á. Sérstaklega skal taka tillit til þess ef um barn er að ræða og skal það sem barni er fyrir bestu haft að leiðarljósi við ákvörðun.
Kærunefndin hefur þegar komist að þeirri niðurstöðu að kærandi uppfylli ekki skilyrði 1. eða 2. mgr. 44. gr. útlendingalaga og teljist því ekki flóttamaður. Þegar framburður kæranda er virtur í heild sinni ásamt gögnum málsins er það niðurstaða kærunefndar að kærandi hafi heldur ekki sýnt fram á ríka þörf á vernd líkt og kveðið er á um í 12. gr. f útlendingalaga og að engin sérstök mannúðarsjónarmið standi til þess að honum verði veitt dvalarleyfi af mannúðarástæðum hér á landi. Því er fallist á það með Útlendingastofnun að aðstæður kæranda í [...] séu ekki með þeim hætti að rík mannúðarsjónarmið standi til þess að veita kæranda dvalarleyfi á grundvelli mannúðarástæðna skv. 12. gr. f útlendingalaga.
Jafnframt telur kærunefndin kæranda ekki uppfylla skilyrði 12. gr. f útlendingalaga um sérstök tengsl við landið. Eins og fram kemur í gögnum málsins hefur kærandi aðeins dvalið á Íslandi í tengslum við hælisbeiðni sína og aðeins í skamman tíma.
Samantekt
Með vísan til alls þess sem að framan er rakið þykir rétt að staðfesta ákvörðun Útlendingastofnunar frá 24. apríl 2015.
Athygli kæranda er vakin á því að skv. 6. mgr. 33. gr. laga um útlendinga frestar málshöfðun fyrir dómstólum til ógildingar á endanlegri ákvörðun um að útlendingur skuli yfirgefa landið ekki framkvæmd hennar. Að kröfu útlendings getur kærunefnd útlendingamála þó ákveðið að fresta réttaráhrifum endanlegrar ákvörðunar sé talin ástæða til þess. Krafa þess efnis skal gerð ekki síðar en sjö dögum frá birtingu endanlegrar ákvörðunar. Skal frestun bundin því skilyrði að útlendingur beri málið undir dómstóla innan fimm daga frá birtingu ákvörðunar um frestun réttaráhrifa úrskurðar og óski eftir að það hljóti flýtimeðferð. Nú er beiðni um flýtimeðferð synjað og skal þá mál höfðað innan sjö daga frá því að beiðni um það er synjað. Þó getur kærunefnd útlendingamála tekið ákvörðun um að fresta framkvæmd ákvörðunarinnar ef sýnt er fram á að verulega breyttar aðstæður hafi skapast frá því ákvörðun var tekin
Úrskurðarorð
Ákvörðun Útlendingastofnunar, dags. 24. apríl 2015, í máli […] er staðfest.
The Directorate of Immigration‘s decision, of 24 April 2015, in the case of […], is affirmed.
Hjörtur Bragi Sverrisson, formaður
Anna Valbjörg Ólafsdóttir Oddný Mjöll Arnardóttir