Mál nr. 31/2005. Úrskurður kærunefndar útboðsmála:
Úrskurður kærunefndar útboðsmála 17. febrúar 2006
í máli nr. 31/2005:
Flugfélag Vestmannaeyja ehf.
gegn
Ríkiskaupum f.h. Vegagerðarinnar
Með bréfi dagsettu 21. september 2005, sem barst kærunefnd útboðsmála sama dag, kærir Flugfélag Vestmannaeyja ehf. þá fyrirætlan Ríkiskaupa f.h. kærðu, að meta Landsflug ehf. sem gildan bjóðanda í útboði nr. 13783, auðkenndu sem „Áætlunarflug á Íslandi“.
Kærandi gerir eftirfarandi kröfur í málinu:
Að tilboði Landsflugs ehf. verði hafnað sem ógildu.
Að kærunefnd útboðsmála úrskurði kæranda kostnað við kærumálið samkvæmt síðar framlögðum gögnum.
Kærði gerir þá kröfu að málinu að kröfum kæranda verði hafnað.
I.
Í júlí 2005 óskuðu Ríkiskaup f.h. kærðu Vegagerðarinnar, eftir tilboðum í rekstur á tilteknum sex flugleiðum innanlands. Bjóðendum var gefinn kostur á að bjóða í allar flugleiðirnar eða tiltekinn hluta saman. Um var að ræða opið útboð á EES-svæðinu. Kærandi skilaði inn tilboðum sem og fjórir aðrir aðilar. Tilboð voru opnuð 16. ágúst 2005 að viðstöddum fyrirsvarsmönnum kæranda ásamt fleirum.
Kærandi sendi Ríkiskaupum bréf, dags. 17. ágúst 2005, þar sem fram kom að við opnun tilboða í útboðinu hafi verið meðal annars tilboð frá Landsflugi ehf. Bent var á að félagið hefði aðeins haft flugrekandaskírteini í um 14 mánuði en samkvæmt útboðsgögnum skyldi handhafi slíks skírteinis hafa að minnsta kosti tveggja ára reynslu af flugrekstri við vetraraðstæður á norðlægum slóðum. Gögn málsins bera ekki með sér að erindi kæranda hafi verið svarað.
Kærandi kærði tilgreint útboð svo sem að framan greinir með kæru, dags. 21. september 2005. Kærði kom að sjónarmiðum sínum vegna stöðvunarkröfu með bréfi, dags. 4. október 2005.
Sama útboð var stöðvað með ákvörðun kærunefndar útboðsmála þann 5. september 2005 í máli nr. 28/2005. Stöðvunarkröfu kæranda í máli þessu var vísað frá nefndinni með ákvörðun 12. október 2005.
Kæranda var gefinn kostur á að tjá sig um athugasemdir kærða með vísan til 1. mgr. 79. gr. laga um opinber innkaup. Kærandi kaus að tjá sig ekki um athugasemdir kærða.
II.
Kærandi byggir á því að einn bjóðandi í hinu kærða útboði, Landsflug ehf., hafi ekki uppfyllt skilyrði útboðsgagna um hæfi bjóðenda. Strangar kröfur hafi verið gerðar til bjóðenda samkvæmt ákvæði 1.2 útboðsgagna, þar sem meðal annars hafi komið fram að gerðar væru kröfur um tveggja ára reynslu af flugrekstri við vetraraðstæður á norðlægum slóðum, minnst tveggja ára reynslu í aðflugum að flugvöllum sem hafi búnað til nákvæmnisflugs og minnst þriggja ára reynslu í aðflugum að flugvöllum sem eru einungis með búnað fyrir grunnaðflug með áherslu á hringvitaflug. Landsflug ehf. hafi aðeins haft tilskilin leyfi í rúmt ár, eða frá 7. júní 2004.
Við lestur greinargerðar Ríkiskaupa í máli kærunefndar útboðsmála nr. 28/2005 hafi kæranda verið ljóst að Ríkiskaup litu á Landsflug ehf. sem gildan bjóðanda en þar hafi sambærilegar kröfur verið gerðar til hæfis bjóðenda og í því útboði sem hér um ræði.
Kærandi bendi á að þau skilyrði sem sett hafi verið í ákvæðum útboðsgagna um hæfi bjóðenda séu eðlileg og málefnaleg. Þau störf sem bjóðendur bjóðist til að inna af hendi krefjist reynslu og þekkingar á sérstökum aðstæðum sem ekki verði aflað nema með tímanum.
III.
Kærðu krefjast þess að stöðvunarkröfu kæranda verði hafnað. Kærufrestur hafi verið liðinn þegar krafa kæranda hafi verið sett fram. Kærandi hafi ritað athugasemdir 17. ágúst 2005 þar sem hann hafi talið að Landsflug ehf. hafi ekki uppfyllt skilyrði útboðsgagna um hæfi. Þá hafi kærandi vitað um ákvörðun, athöfn eða athafnaleysi sem hann telji brjóta gegn rétti sínum í skilningi 78. gr. laga um opinber innkaup nr. 94/2001.
Erindi kæranda frá 17. ágúst 2005 hafi verið sett fram sem athugasemd og ekki hafi verið óskað svars, enda hafi erindið ekki gefið tilefni til svara. Það sé venja hjá kærða að leggja mat á gildi allra tilboða samtímis og vísa ógildum tilboðum ekki frá sérstaklega.
Kærði mótmæli því að hann hafi tekið afstöðu til tilboðs Landsflugs ehf. í kærumáli sem rekið sé hjá kærunefnd útboðsmála (mál nr. 28/2005). Kærandi hafi verið viðstaddur opnun tilboða í útboði 13788 og hafi þá verið með vitneskju um að Landsflug ehf. væri á meðal bjóðenda og hafi mátt vita að það kæmi til skoðunar þar sem tilboðsfjárhæðir hafi verið lesnar upp og bókaðar á opnunarfundi. Þar hafi Landsflug verið með tvö lægstu tilboðin.
Í útboðsgögnum komi fram að tilgangur með ákvæðum útboðsgagna um hæfi bjóðenda sé að tryggja sem best öryggi notenda þeirrar þjónustu sem boðin sé út og því geti óreyndur aðili ekki komið til greina sem verktaki. Vegna eðlis verksins vegna geti hver mistök verið alvarleg og jafnvel kostað mannslíf. Með tilboði Landsflugs ehf. hafi fylgt greinargerð þar sem fram hafi komið upplýsingar um bjóðanda, starfsstöðvar hans, flugvélakost bjóðanda, staðfestingu á því að öllum kröfum til flugvéla sé fullnægt og upplýsingar um reynslu bjóðanda/stjórnanda/undirverktaka sem nýtist við rekstur sjúkraflugs. Þar komi einnig fram að Flugtaxi ehf., sem nú sé rekið undir nafninu Landsflug ehf., hafi verið stofnað árið 2003 í þeim tilgangi að skilja rekstur innanlandsdeildar Íslandsflugs frá erlendri starfssemi félagsins, en við stofnunina hafi Flugtaxi tekið við öllum flugrekstri innanlandsdeildar frá Íslandsflugi og hafi nánast haldið öllum þeim starfsmönnum sem hafi starfað í þeim hluta rekstrarins ásamt tækjum og búnaði. Með erindi, dags. 2. september 2005, hafi Landsflug ehf. umbeðið gert betri grein fyrir hæfi sínu, en þar komi fram að fyrirtækið hafi verið stofnað í þeim tilgangi að skilja í sundur rekstur innanlandsdeildar Íslandsflugs frá erlendri starfssemi félagsins. Hér sé um að ræða þróun sem sé algeng í dag þar sem kröfur hluthafa um að hver og ein rekstrareining innan fyrirtækja skuli vera sjálfbær og geti skilað arði. Þar sem innanlandsdeild Íslandsflugs ehf. hafi verið gerð að sjálfstæðu fyrirtæki, Flugtaxa ehf., síðar Landsflugi ehf., verði að líta svo á að um sama rekstraraðila sé að ræða hvað þetta varði og beri fyrst og fremst að líta á uppsafnaða reynslu innan fyrirtækisins við framkvæmd á útboðinnni þjónustu.
Íslandsflug ehf. hafi verið metið hæft að undangengnu útboði í september 2000 en í því útboði hafi verið gerðar sömu kröfur til bjóðenda og í hinu kærða útboði til að annast sjúkraflug á Vestfjarðarsvæði og suðursvæði fyrir heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneyti og Tryggingastofnun ríkisins tímabilið apríl 2001 til loka þessa árs. Með samkomulagi hafi Flugtaxi ehf. og síðar Landsflug ehf. verið samþykktur sem undirverktaki í þeim samningi og annist Landsflug ehf. það flug í dag.
IV.
Í úrskurði kærunefndar útboðsmála í máli nr. 28/2005 var það útboð, sem hér er til umfjöllunar, fellt úr gildi og lagt fyrir kærða að bjóða þjónustuna út að nýju. Kærunefnd útboðsmála hefur að eigin frumkvæði óskað eftir upplýsingum um stöðu útboðsins eftir tilgreindan úrskurð. Upplýst hefur verið af hálfu kærða Ríkiskaupa, að hætt hafi verið við útboð að svo stöddu og fyrirhugað sé að bjóða þjónustuna út að nýju, í samræmi við úrskurð kærunefndarinnar.
Kærandi gerir þá kröfu í máli þessu að tilboði Landsflugs ehf. í hinu kærða útboði verði hafnað sem ógildu. Svo sem að framan er getið var hætt við hið kærða útboð vegna úrskurðar í máli kærunefndarinnar nr. 28/2005. Útilokað er því að tilboði Landsflugs ehf. geti verið tekið eða því hafnað. Verður því ekki séð að kærandi hafi lögvarða hagsmuni af því að fá leyst úr kröfu sinni um að tilboði Landsflugs ehf. verði hafnað sem ógildu. Verður því óhjákvæmilega að vísa kröfum kæranda frá kærunefnd útboðsmála.
Úrskurðarrorð:
Kröfum kæranda, Flugfélags Vestmannaeyja ehf., í kjölfar útboðs Ríkiskaupa f.h. kærðu, Tryggingastofnun ríkisins og heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytinu nr. 13783, auðkennt „Áætlunarflug á Íslandi“, er vísað frá kærunefnd útboðsmála.
Reykjavík, 17. febrúar 2006
Páll Sigurðsson
Sigfús Jónsson
Stanley Pálsson
Rétt endurrit staðfestir,
Reykjavík, 17. febrúar 2006.