Mál nr. 76/2011

Úrskurður

Á fundi úrskurðarnefndar atvinnuleysistrygginga og vinnumarkaðsaðgerða þann 16. mars 2012 var kveðinn upp svohljóðandi úrskurður í máli A nr. 76/2011.

1.

Málsatvik og kæruefni

Málsatvik eru þau að kærandi, A, sótti um atvinnuleysisbætur þann 4. nóvember 2008. Hann sótti að nýju um atvinnuleysisbætur þann 1. mars 2011 og kom þá inn á sama bótatímabil skv. 3. mgr. 29. gr. laga um atvinnuleysistryggingar, nr. 54/2006. Kærandi vildi ekki una ákvörðun Vinnumálastofnunar og kærði hana til úrskurðarnefndar atvinnuleysistrygginga og vinnumarkaðsaðgerða með erindi, dags. 17. maí 2011. Vinnumálastofnun telur að rétt hafi verið staðið að útreikningi atvinnuleysisbóta í máli kæranda.

Kærandi sótti fyrst um atvinnuleysisbætur þann 4. nóvember 2008. Hann var þá sjálfstætt starfandi einstaklingur í skilningi b-liðar 3. gr. laga um atvinnuleysistryggingar. Þegar tekjutengdar atvinnuleysisbætur hans voru reiknaðar út skv. 3. mgr. 32. gr. laga um atvinnuleysistryggingar var miðað við 70% af meðaltali heildarlauna ársins 2007. Þar sem þannig reiknað meðaltal reyndist lægra en grunnatvinnuleysisbætur fékk kærandi greiddar atvinnuleysistryggingar á grundvelli 33. gr. laga um atvinnuleysistryggingar.

Kærandi sótti aftur um atvinnuleysisbætur þann 1. mars 2011. Var um endurkomu á sama bótatímabil að ræða þar sem hann hafði starfað í skemmri tíma en 24 mánuði á innlendum vinnumarkaði frá því að hann fékk síðast greiddar atvinnuleysisbætur, sbr. 3. mgr. 29. gr. laga um atvinnuleysistryggingar. Kærandi hafði þá fullnýtt rétt sinn til tekjutengingar á bótatímabilinu, sbr. 8. mgr. 29. gr. laga um atvinnuleysistryggingar.

Í kæru kæranda kemur fram að honum finnist að brotinn hafi verið réttur á honum til tekjutengingar. Hann hafi aldrei notið tekjutengingar á atvinnuleysisbætur og þar af leiðandi eigi hann rétt á tekjutengingu núna.

Í greinargerð Vinnumálastofnunar til úrskurðarnefndar atvinnuleysistrygginga og vinnumarkaðsaðgerða, dags. 1. júlí 2011, kemur fram að skv. 1. mgr. 32. gr. laga um atvinnuleysistryggingar eigi hinn tryggði rétt á tekjutengdum atvinnuleysisbótum í allt að þrjá mánuði frá þeim tíma er grunnatvinnuleysisbætur hafi verið greiddar í samtals hálfan mánuð nema annað leiði af lögunum. Í 7. mgr. 32. gr. laga um atvinnuleysistryggingar sé mælt fyrir um að þegar tekjutengdar atvinnuleysisbætur skv. 1. mgr. 32. gr. séu lægri en grunnatvinnuleysisbætur þær sem hinn tryggði eigi rétt á skv. 33. gr. laganna öðlist hann einungis rétt til grunnatvinnuleysisbóta í samræmi við tryggingarhlutfall sitt. Þegar kærandi hafi sótt um atvinnuleysisbætur þann 4. nóvember 2008 hafi hann öðlast rétt til tekjutengdra atvinnuleysisbóta í allt að þrjá mánuði skv. 1. mgr. 32. gr. laganna.

Fram kemur að skv. 4. mgr. 32. gr. laga um atvinnuleysistryggingar skuli útreikningur á tekjutengdum atvinnuleysisbótum byggjast á upplýsingum sem Vinnumálastofnun afli um umsækjendur í skattframtölum, staðgreiðsluskrá og tryggingagjaldsskrá skattyfirvalda. Þar sem kærandi hafi verið sjálfstætt starfandi einstaklingur hafi hinar tekjutengdu atvinnuleysisbætur verið miðaðar við 70% að meðalheildarlaunum kæranda, tekjuárið á undan því ári sem hann hafi orðið atvinnulaus, þ.e. meðaltal heildarlauna árið 2007.

Þar sem tekjutengdar atvinnuleysistryggingar kæranda hafi verið lægri en grunnatvinnuleysisbætur þær sem kærandi hafi átt rétt á skv. 33. gr. laga um atvinnuleysistryggingar, hafi hann einungis öðlast rétt til grunnatvinnuleysisbóta skv. 7. mgr. 32. gr. laga um atvinnuleysistryggingar. Bent er á að í 8. mgr. 32. gr. laga um atvinnuleysistryggingar segi að þegar tímabil skv. 29. gr. haldi áfram að líða er hinn tryggði sæki að nýju um atvinnuleysisbætur eigi hann ekki rétt á atvinnuleysisbótum samkvæmt ákvæðinu enda hafi hann áður fullnýtt rétt sinn skv. 1. mgr. lagagreinarinnar. Af þessu ákvæði megi ráða að hinn tryggði eigi einungis rétt á greiðslu tekjutengdra atvinnuleysistrygginga einu sinni á hverju bótatímabili skv. 29. gr. laga um atvinnuleysistryggingar. Þannig sé gert ráð fyrir að hinn tryggði sem fari aftur inn í kerfið eftir skemmri tíma en 24 mánuði á vinnumarkaði eigi ekki rétt á tekjutengdum atvinnuleysisbótum haldi grunnatvinnuleysisbótum í samræmi við hlutfallslegan rétt hans til atvinnuleysisbóta skv. 15. eða 19. gr. laganna. Þegar fyrra tímabil haldi áfram þegar umsækjandi sæki að nýju um atvinnuleysisbætur skv. 3. mgr. 29. gr. eigi hann ekki rétt á atvinnuleysisbótum samkvæmt ákvæðinu enda hafi hann fullnýtt sér rétt sinn skv. 1. mgr. Kærandi hafi því þegar nýtt rétt sinn til tekjutengdra atvinnuleysistrygginga á umræddu bótatímabili.

Kæranda var með bréfi úrskurðarnefndarinnar, dags. 25. júlí 2011, sent afrit af greinargerð Vinnumálastofnunar og gefinn kostur á að koma á framfæri frekari athugasemdum fyrir 8. ágúst 2011. Engar frekari athugasemdir bárust frá kæranda.

2.

Niðurstaða

Mál þetta lýtur að ágreiningi um tekjutengdar atvinnuleysisbætur. Í 1. mgr. 29. gr. laga um atvinnuleysistryggingar segir að sá sem teljist tryggður samkvæmt lögunum geti átt rétt á greiðslu atvinnuleysisbóta samfellt í þrjú ár frá þeim degi er Vinnumálastofnun tók við umsókn hans um atvinnuleysisbætur nema annað leiði af lögunum. Í 32. gr. laga um atvinnuleysistryggingar er fjallað um tekjutengdar atvinnuleysisbætur. Í 8. mgr. lagagreinarinnar kemur fram að þegar tímabil skv. 29. gr. haldi áfram að líða þegar hinn tryggði sæki að nýju um atvinnuleysisbætur eigi hann ekki rétt á atvinnuleysisbótum samkvæmt ákvæði þessu enda hafi hann áður fullnýtt rétt sinn skv. 1. mgr.

Kærandi sótti fyrst um atvinnuleysisbætur 4. nóvember 2008. Hann var sjálfstætt starfandi einstaklingur í skilningi b-liðar 3. gr. laga um atvinnuleysistryggingar og var við greiðslu atvinnuleysisbóta til hans miðað við 70% af meðaltali heildarlauna ársins 2007 skv. 3. mgr. 32. gr. laga um atvinnuleysistryggingar. Þar sem 70% af meðaltekjum kæranda árið 2007 voru lægri en grunnatvinnuleysisbætur fékk hann greiddar atvinnuleysistryggingar á grundvelli 33. gr. laga um atvinnuleysistryggingar. Hann sótti að nýju um atvinnuleysisbætur þann 1. mars 2011 og var um endurkomu að ræða þar sem hann hafði starfað í skemmri tíma en 24 mánuði á innlendum vinnumarkaði. Í athugasemdum við 32. gr. í frumvarpi því sem varð að lögum um atvinnuleysistryggingar segir að eingöngu sé gert ráð fyrir að umsækjandi öðlist rétt til tekjutengdra atvinnuleysisbóta í upphafi hvers tímabils skv. 29. gr. frumvarpsins. Þannig sé gert ráð fyrir að hinn tryggði sem fer aftur inn í kerfið eftir skemmri tíma en 24 mánuði á vinnumarkaði eigi ekki rétt á tekjutengdum atvinnuleysisbótum heldur grunnatvinnuleysisbótum í samræmi við hlutfallslegan rétt hans til atvinnuleysistrygginga. Kærandi hafði fullnýtt rétt sinn til tekjutengingar á bótatímabilinu í skilningi 8. mgr. 32. gr. laga um atvinnuleysistryggingar.

Með vísan til þess sem hér hefur komið fram, og þeirra raka sem Vinnumálastofnun hefur fært fram er hin kærða ákvörðun staðfest.

Úrskurðarorð

Hin kærða ákvörðun Vinnumálastofnunar þess efnis að réttur A til tekjutengdra atvinnuleysisbóta sé fullnýttur er staðfest.

Brynhildur Georgsdóttir, formaður

Hulda Rós Rúriksdóttir

Helgi Áss Grétarsson