Mál nr. 4/2014
Úrskurðarnefnd félagsþjónustu og húsnæðismála
Hafnarhúsinu v/Tryggvagötu, 150 Reykjavík
Miðvikudaginn 16. júlí 2014 var á fundi úrskurðarnefndar félagsþjónustu og húsnæðismála tekið fyrir mál nr. 4/2014:
Kæra A
á ákvörðun
Reykjavíkurborgar
og kveðinn upp svohljóðandi
Ú R S K U R Ð U R:
A, hér eftir nefnd kærandi, hefur með kæru, dags. 29. janúar 2014, skotið til úrskurðarnefndar félagsþjónustu og húsnæðismála synjun Reykjavíkurborgar, dags. 5. desember 2013, á umsókn hennar um fjárhagsaðstoð vegna listmeðferðar dóttur sinnar að fjárhæð 55.000 krónur.
I. Málavextir og málsmeðferð
Kærandi sótti um fjárhagsaðstoð hjá Reykjavíkurborg vegna listmeðferðar dóttur sinnar að fjárhæð 55.000 krónur á grundvelli b-liðar 16. gr. reglna um fjárhagsaðstoð frá Reykjavíkurborg, með umsókn, dags. 24. september 2013. Umsókn kæranda var synjað með bréfi þjónustumiðstöðvar, dags. 24. september 2013, með þeim rökum að hún samræmdist ekki reglum Reykjavíkurborgar. Kærandi áfrýjaði synjuninni til velferðarráðs. Velferðarráð tók málið fyrir á fundi sínum þann 4. desember 2013 og samþykkti svohljóðandi bókun:
„Velferðarráð staðfesti synjun starfsmanna þjónustumiðstöðvar um styrk að upphæð kr. 55.000,- þar sem eigi verður talið að aðstæður umsækjanda falli að skilyrðum þeim sem sett eru í 16. gr. B. reglna um fjárhagsaðstoð varðandi aðstoð til foreldra vegna barna á þeirra framfæri.“
Niðurstaða velferðarráðs var tilkynnt kæranda með bréfi, dags. 5. desember 2013. Kærandi lagði fram kæru hjá úrskurðarnefnd félagsþjónustu og húsnæðismála með bréfi, dags. 29. janúar 2014. Með bréfi, dags. 3. febrúar 2014, óskaði úrskurðarnefnd félagsþjónustu og húsnæðismála eftir öllum gögnum málsins, þar á meðal umsókn kæranda, ákvörðun sveitarfélagsins og gögnum um fjárhag kæranda. Enn fremur var óskað eftir greinargerð Reykjavíkurborgar þar sem fram kæmi meðal annars rökstuðningur fyrir hinni kærðu ákvörðun. Greinargerð Reykjavíkurborgar barst með bréfi, dags. 13. febrúar 2014. Með bréfi úrskurðarnefndar félagsþjónustu og húsnæðismála, dags. 18. febrúar 2014, var bréf Reykjavíkurborgar sent kæranda til kynningar. Með bréfi til Reykjavíkurborgar, dags. 9. maí 2014, óskaði úrskurðarnefndin eftir nánari upplýsingum um kæranda og þá meðferð sem hún sótti um styrk til greiðslu á. Umbeðnar upplýsingar bárust með bréfi Reykjavíkurborgar, dags. 21. maí 2014, og voru sendar kæranda til kynningar með bréfi, dags. 23. maí 2014. Frekari athugasemdir bárust ekki.
II. Málsástæður kæranda
Í kæru kemur fram að kærandi hafi fengið synjun um styrk vegna dóttur hennar sem stríðir við andlega vanlíðan, kjörþögli, kvíða og félagsfælni. Læknar hafi bent henni á að fara í meðferð hjá listmeðferðarfulltrúa. Kærandi kveðst vera öryrki og í upphafi meðferðar hafi henni verið bent á að hún fengi styrk vegna dóttur hennar. Kærandi kveðst hafa fengið tvo reikninga að fjárhæð 72.000 krónur og 36.000 krónur. Auk þess sé dóttir kæranda í sundi hjá B.
III. Sjónarmið Reykjavíkurborgar
Af hálfu Reykjavíkurborgar hefur komið fram að samkvæmt b-lið 16. gr. reglna um fjárhagsaðstoð frá Reykjavíkurborg sé heimilt í þeim tilfellum þar sem um sé að ræða sérstök meðferðar- og/eða stuðningssjónarmið eða fyrirbyggjandi starf á vegum barnaverndar að veita foreldrum styrk vegna áfallandi greiðslna sem nemi heildarkostnaði eða hluta hans vegna daggæslu barns í heimahúsum, leikskóla, skólamáltíða, frístundaheimilis, sumardvalar, skólagjalda og/eða þátttöku barns í þroskandi félags- eða tómstundastarfi. Ætíð skuli liggja fyrir samkomulag um félagslega ráðgjöf og skuli vera um tímabundna samþykkt að ræða sem sæti endurskoðun á þriggja mánaða fresti.
Á grundvelli framangreinds ákvæðis hafi kærandi sótt um styrk til greiðslu á listmeðferð fyrir dóttur sína. Í b-lið 16. gr. reglna um fjárhagsaðstoð sé að finna tæmandi talningu á þeim kostnaði sem hægt sé að veita styrki fyrir. Ákvæði greinarinnar séu túlkuð þröngt og þar sé ekki að finna heimild til að veita undanþágu frá þeirri upptalningu sem þar sé að finna. Það hafi verið mat velferðarráðs að ekki lægi fyrir í málinu að um væri að ræða sérstök meðferðar- og/eða stuðningssjónarmið eða fyrirbyggjandi starf á vegum barnaverndar. Á grundvelli þess hafi velferðarráð ekki talið koma til álita að veita kæranda umbeðinn styrk til listmeðferðar fyrir dóttur sína á grundvelli b-liðar 16. gr. framangreindra reglna og hafi synjun því verið staðfest.
IV. Niðurstaða
Málskotsheimild kæranda er reist á 63. gr. laga um félagsþjónustu sveitarfélaga, nr. 40/1991. Fyrir nefndinni liggja reglur um fjárhagsaðstoð frá Reykjavíkurborg frá 1. janúar 2011, með síðari breytingum. Í máli þessu er ágreiningur um hvort Reykjavíkurborg hafi borið að samþykkja umsókn kæranda um fjárhagsaðstoð vegna listmeðferðar dóttur hennar að fjárhæð 55.000 krónur á grundvelli b-liðar 16. gr. reglna um fjárhagsaðstoð frá Reykjavíkurborg.
Fjallað er um rétt til fjárhagsaðstoðar til þeirra sem eigi fá séð fyrir sjálfum sér, maka sínum og börnum yngri en 18 ára í IV. og VI. kafla laga um félagsþjónustu sveitarfélaga, nr. 40/1991. Samkvæmt 21. gr. laganna skal sveitarstjórn setja sér reglur um framkvæmd fjárhagsaðstoðar að fengnum tillögum félagsmálanefndar er metur þörf og ákveður fjárhagsaðstoð til einstaklinga í samræmi við reglur sveitarstjórnar, sbr. 2. mgr. sömu greinar. Lög nr. 40/1991 veita þannig sveitarfélögum ákveðið svigrúm til að meta sjálf miðað við aðstæður á hverjum stað, hvers konar þjónustu þau vilja veita. Í samræmi við þetta og ákvæði stjórnarskrárinnar um sjálfsstjórn sveitarfélaga er mat á þeirri nauðsyn að meginstefnu til lagt í hendur þeirrar sveitarstjórnar er þjónustuna veitir. Verður ekki við því mati hróflað af hálfu úrskurðarnefndar félagsþjónustu og húsnæðismála enda byggist það á lögmætum sjónarmiðum og sé í samræmi við lög að öðru leyti.
Í 16. gr. reglna um fjárhagsaðstoð frá Reykjavíkurborg er fjallað um aðstoð til foreldra vegna barna á þeirra framfæri og segir þar í b-lið:
Í þeim tilvikum þar sem um er að ræða sérstök meðferðar- og/eða stuðningssjónarmið eða fyrirbyggjandi starf á sviði barnaverndar, er heimilt að veita foreldrum styrk vegna áfallandi greiðslna sem nema heildarkostnaði eða hluta hans vegna daggæslu barns í heimahúsum, leikskóla, skólamáltíða, frístundaheimilis, sumardvalar, skólagjalda og/eða þátttöku barns í þroskandi félags- og tómstundastarfi. Ætíð skal liggja fyrir samkomulag um félagslega ráðgjöf. Ætíð skal vera um tímabundna samþykkt að ræða, sem sætir endurskoðun á þriggja mánaða fresti.
Skilyrði fyrir aðstoð samkvæmt þessum lið er að umsækjandi nýti sér fyrst rétt sinn samkvæmt frístundakorti og þjónustutryggingu leikskóla.
Leitast ber við að kanna aðstæður beggja foreldra þegar mat er lagt á umsókn um aðstoð vegna barna.
Úrskurðarnefndin óskaði eftir nánari upplýsingum frá Reykjavíkurborg um dóttur kæranda og þá meðferð sem hún sótti um styrk til greiðslu á. Þá óskaði nefndin einnig eftir upplýsingum um hvort samkomulag um félagslega ráðgjöf hafi legið fyrir. Samkvæmt upplýsingum frá Reykjavíkurborg lá ekki fyrir samkomulag um félagslega ráðgjöf vegna dóttur kæranda. Í ljósi orðalags b-liðar 16. gr. reglnanna, að ætíð skuli liggja fyrir samkomulag um félagslega ráðgjöf, er það mat úrskurðarnefndarinnar að það sé fortakslaust skilyrði fyrir aðstoð á grundvelli ákvæðisins. Þar sem ekki lá fyrir samkomulag um félagslega ráðgjöf vegna dóttur kæranda er það niðurstaða úrskurðarnefndarinnar að staðfesta beri hina kærðu ákvörðun.
Úrskurð þennan kváðu upp Bergþóra Ingólfsdóttir formaður, Arnar Kristinsson og Gunnar Eydal, meðnefndarmenn.
Ú R S K U R Ð A R O R Ð
Ákvörðun Reykjavíkurborgar, dags. 5. desember 2013, um synjun á umsókn A um fjárhagsaðstoð vegna listmeðferðar að fjárhæð 55.000 krónur er staðfest.
Bergþóra Ingólfsdóttir, formaður
Arnar Kristinsson
Gunnar Eydal